Madagaskar Yemekleri

Onca yolu gittik, çok güzel şeyler yedik geldi sıra Madagaskar yemekleri üzerine aldığımız notları paylaşmaya. En önemli notu hemen başta paylaşayım, Madagaskar İngiliz sömürgesi olmamış, Fransız sömürgesi olmuş, İngiliz mutfağı ile Fransız mutfağını varın siz karşılaştırın.

Madagaskar bu güne kadar seyahat ettiğimiz en yoksul ülkeydi, doğa bonkörlüğü açısından da en şanslılardan biri. Toprak çok bereketli, kardeş sitemizde Madagaskar gezi notları başlığı altında derlediğimiz yazıda da bahsetmiştik, şehirlerarası yollarda, asfaltın bittiği noktada yeşil başlıyor, pek toprak görmüyorsunuz. Doğayı kendi haline bırakınca muz ağacı çıkıyor, işlerseniz pirinç tarlaları oluşuyor. Bitki ve hayvan çeşitliliği de dünyanın kalanından çok farklı.

Toprak verimli, ülke ise yoksul olduğu için ana kara içleri ile deniz kenarı arasında önemli mutfak kültürü farkı oluşmuş, Tanzanya’da ne yenir yazımızda Tanzanya için bahsettiğimize benzer şekilde. İç kesimler et ve sebzeden daha çok nasiplenirler, kıyılar deniz mahsülleri açısından zengin, ortak yiyecek ise pilav. Bizdeki gibi pilav değil elbette ancak Madagaskar’da ne yenir sorusunun en net cevabı bu, pilav. Öğle ve akşam yemeklerinde kuru olarak, sabah kahvaltısında ise sulu bir lapa olarak. Hatta Madagaskar dilinde yemek yemek anlamında yer alan “mihinam-vary” sözünün tam karşılığı pirinç/pilav yemek demekmiş.

Kahvaltı – Madagaskar Yemekleri

Ülke hayli yoksul olduğu için turistlerin konakladığı yerlerin menüleri sadece turistlere yönelik olabiliyor ya da sizin fikriniz alınmadan doğruca Avrupai bir kahvaltı sunulabiliyor. Zeytin bulmanız neredeyse imkansız, peynire denk gelmenizde hayli zor, ancak marketten kendiniz alabilirsiniz. Kahvaltı olarak sundukları yağ, reçel ve meyveye eklenti yapmak açısından gayet iyi oldu.

Madagaskarlılar ise kahvaltı olarak ızgara et ve pirinç çorbası, pirinç lapası arası bir şey yiyorlar, en azından otellerde bu şekilde sunuluyor, gerçek Madagaskarlılar sadece pirinç bulamacını yiyor olabilirler. Madagaskar kahvaltısı sunan tüm otellerde tercihim o oldu, bir tanesinde (Tamatave) o bulamacın ciddi lezzetli olduğunu belirtmeliyim ama genelde son derece lezzetli zebu etini ekmek arası yapıp götürdüm.

Atıştırmalıklar – Madagaskar Yemekleri

Sokaklarda, sahillerde öyle güzel atıştırmalıklar satıyorlar ki… gerçi biraz eşimin de müdahaleleri ile direk sokakta satılanlara çok sataşmadım ancak çok benzerleri süper marketlerin yemek bölümlerinde de satılıyorlar. Kıymalı börek sever biri olarak en çok kıymalı samosa (muska börek gibi) beni etkileri Balkan yemekleri kralı Boşnak böreği ile yarışır güzellikte samosalar yedim, farklı marketlerden.

Ellerinde tepsilerle dolaşan satıcılarda kızarmış karidesler, küçük boy kebaplar, köfteler, börekler bulmanız mümkün, genelde kızarmış halde. Daha yerleşik düzene geçmiş olanların yanlarında genelde bir ızgara olduğu için seçenekleri de artıyor, istakoz yapanlara bile rastlayabilirsiniz. Genelde yerleşik düzene geçmiş olanlar (özellikle sahil kesiminde) içki servisi de yapıyorlar.

İç Kesimlerde Et – Madagaskar Yemekleri

Lemur yemiyorlar diyerek başlayayım (olsa tadardım). Denizden uzak yerlerde de deniz mahsulü bulabilirsiniz elbette ancak ülkede yoksulluk nedeniyle ulaşım ve ulaştırma zor. Ülke genelinde Zebu adı ile geçen hörgüçlü Hint öküzleri yaygınlıkla bulunuyor ve kahvaltıda bile tüketiliyor. Çok lezzetli, yumuşak ve kıvamında pişirdiklerini belirtmeliyim. Elbette ömrümün en güzel etini yediğim Arjantin mutfağı değiller ama ben ziyadesi ile memnun kaldım. Genelde konakladığımız otelin restoranında karın doyurmak zorunda kalmış olmama rağmen çok memnun kaldım.

İç kesimlerde çorba ve tencere yemeği de bulunuyor. Çorbalar genelde fazlası ile sulu yapılıyor, mutfaklarının en zayıf öğesi. Ancak özellikle çorbalarda Madagaskar adasının Uzakdoğu kökenleri hissediliyor, kemikli tavuk etleri ya da noodle kullanmaları gibi.

Tencere yemeklerini son derece güzel bulduğumuzu belirtmeliyim. Romazava ismindeki yemek özel olarak beğenimiz kazanmıştı, anamalaho adında, hafif anestetik etkisi olan bir ot, tere ve zebu etinden yapılan yemek döküm tencerede sunuyor soğumasın diye. Hindistan cevizi suyunu da yemeklerde çokça kullandıklarını belirtmeliyim, Ravitoto adlı yemeklerinde de eti çeşitli otlar ve Hindistan cevizi suyuyla pişiriyorlar.

Deniz Mahsulleri – Madagaskar Yemekleri

Okyanus kıyısı, beyaz kumlar, ileride resifler ve sabah saatlerinde kıyıya dönen balıkçılar. Deniz mahsulü bolluğunu anlatmam zor. Hayatım boyunca yediğim en güzel ve en iri karidesleri yedim. Bazı sokak satıcılarının elde sattıkları karidesleri memleketimizde lüks restoranda Jumbo diye satarlar, oranın lüks restoranında jumbo diye satılan karidesi burada av hayvanı diye duvara asarlar, o derece (biraz abartı payı olabilir).

Genel olarak deniz mahsullerini soslu tercih ediyorlar, marine edilmiş halde ızgara ya da soslu servis. Fransız etkisi özellikle deniz mahsullerinde kendini gösteriyor, Hindistan cevizi sütünde ahtapot gibi. Çoğunlukla yanında patates kızartması ile sunuluyor ve patatesler gerçek ev yapımı patates. Sahil boyunca ıstakoz (langust) bulmak da son derece kolay. Sahile kurulmuş derme çatma mekan da canlısını satıyor, oteldeki restoran da. Otel fiyatı 100 gramı 1000 ariary idi. (Eylül 2016’da 1 lira 1050 ariary idi, şubat 2017’de 1 lira 860 ariary oldu).

Yemek sofralarının pilav dışında olmazsa olmazı acı sostu. Hem iç kesimlerde hem sahilde sofraya mutlaka ufak bir kapta acı sos konuyordu. Zencefilli bu acı sosların son derece acı olduklarını, dikkatle tüketilmesi gerektiğini belirteyim. Ben bayıldım, yanımda getirdiklerim bitecek diye üzülüyorum.

Tatlılar – Madagaskar Yemekleri

Atıştırmalık olarak tatlı şeyler mevcut ancak yemek üzerine tatlı konusu çok zengin değil. Bir sefer karşımıza çıkan Hindistan cevizli helva gibi bir tatlı dışında hatırımda kalan yok. Tropik meyvelerin hüküm sürdüğü ülkede yanar döner ananas ya da muz genelde yemek sonunda tercih edilen ağız tatlandırıcı oluyor.

İçecekler

Turist olarak Madagaskar’a gidenler elbette ki kahve üretimi de yapan bu ülkede kahvesiz kalmazlar ancak halk mekanlarında bulamayabilirsiniz. Havaların da pek soğumadığı adada meşrubat, düşük alkollü gazoz benzeri bira, bira ve rom sıklıkla karşınıza çıkacaktır. Three horse beer (THB) birası bizim seyahat genelinde keyifle tükettiğimiz içecek oldu. Genelde 65’lik şişede satılan bira en turistik yerde bile 5000 ariary’yi geçmiyor.

Lüks Restoran ve Fiyatlar – Madagaskar Yemekleri

Doğal yaşam parkı yanında bir otelde ya da Madagaskar’da balayı tadında otellerde kaldığımız için otellerin fiyatlarına mahkumduk. Ülke ortalamasının hayli üzerinde fiyatlara yemek yememize rağmen genelde kişi başı 20-25 lira dolaylarında kaldı (içki dahil). Başkent Antannarivo’da ise şehrin en lüks restoranlarının peşine düştük. Son derece şık dekorasyona sahip, yemeklerin şık şekilde sunulduğu, şarap menüsünden şarap seçilen La Varangue restoranda ise kişi başı 50 liraya denk ödeme yaptık.